#1 2016-02-05 11:27:16

OCD_ASYLUM

ocd.com.pl

Czym tak właściwie jest OCD?

Źródło: Wikipedia

---

Zaburzenia obsesyjno-kompulsyjne, ZOK, dawniej nerwica natręctw, zespół anankastyczny; ang. obsessive-compulsive disorder, OCD – zaburzenie psychiczne z grupy zaburzeń nerwicowych charakteryzujące się występowaniem u chorego natrętnych (obsesyjnych) myśli oraz/lub zachowań przymusowych (kompulsyjnych).
W ICD-10 zaburzenie obsesyjno-kompulsyjne klasyfikuje się jako F42; oznaczenie jako F42.0 oznacza ZOK z przewagą myśli obsesyjnych, a F42.1 z przewagą czynności natrętnych (rytuałów). W DSM-IV klasyfikowane było wśród zaburzeń lękowych, natomiast w DSM-5 znajduje się w oddzielnym, nowym rozdziale "Zaburzenia obsesyjno-kompulsyjne i podobne".
Zaburzenie obsesyjno-kompulsyjne lub jego objawy często występują ze spektrum autyzmu i zespołem Aspergera (pewne objawy przypominające ZOK zostały umieszczone w kryteriach diagnostycznych).
Rozpoznanie nerwicy natręctw należy preferować w przypadku, gdy objawy zaburzenia powstają lub utrzymują się poza epizodem depresyjnym.
Zaburzenie obsesyjno-kompulsyjne należy różnicować z osobowością anankastyczną. Osobowość anankastyczna charakteryzuje się poczuciem niepewności, wątpliwości, przesadną dokładnością, sprawdzaniem, ostrożnością, dążeniem do perfekcjonizmu, nadmierną skrupulatnością oraz sztywnością i uporem. Mogą występować obsesje i kompulsje, jednak nie osiągają one takiego nasilenia, jak w zaburzeniu obsesyjno-kompulsyjnym.
Zaburzenia obsesyjno-kompulsyjne opisano po raz pierwszy w 1838 r. Wyniki badania populacyjnego wykazały, że rozpowszechnienie tej nerwicy w ciągu życia wynosi 2,5%; występuje nieznacznie częściej u kobiet niż u mężczyzn. ⅔ dorosłych z tym zaburzeniem miało pierwsze symptomy choroby przed 15. rokiem życia.
Objawy:
Objawy zespołu ZOK były znane od wieków zarówno w obserwacjach medycznych jak i w dziełach literackich. Jednym z najbardziej znanych przykładów jest postać Lady Makbet w dramacie Williama Shakespeara, która wielokrotnie myjąc ręce, usiłowała zmyć z nich krew i brud.
Obsesje:
Obsesjami nazywa się występowanie u chorego irracjonalnych myśli, które pojawiają się w świadomości automatycznie i powodują u pacjenta cierpienie oraz chęć uwolnienia się od nich. Myśli najczęściej dotyczą przemocy, religii czy seksualności, jak również dążenia do porządku (czystości) i symetrii (układaniu przedmiotów w symetryczny sposób). Innymi często pojawiającymi się myślami są te odnoszące się do zdrowia i obaw przez zakażaniem się jakąś chorobą, potrzebą zachowania nieskazitelnej czystości ciała, nieustanne myślenie, czy wszystko dopięło się na ostatni guzik (co powoduje wielokrotne, absurdalne sprawdzanie wszystkiego, w wyniku czego, na przykład, chory kilkanaście razy wraca do domu, aby sprawdzić, czy zamknął drzwi).
Przykłady:
Bardzo często pojawiają się obsesje dotyczące zachowania czystości ciała, w wyniku czego u chorego pojawiają się myśli w rodzaju "jeśli dotkniesz tego przedmiotu lub usiądziesz na tym miejscu, będziesz brudny", co wywołuje z kolei kompulsję mycia, często szorowania całego ciała (w skrajnych przypadkach do krwi).
U osoby, u której występują myśli obsesyjne, po zobaczeniu jakiegoś człowieka na ulicy w psychice pojawiają się myśli dotyczące skrzywdzenia (np. pobicia) go. W przypadku tego zaburzenia chory zdaje sobie sprawę z irracjonalności swoich myśli, jednak nie ma nad nimi kontroli, co bardzo przeszkadza w koncentracji.
U człowieka cierpiącego na obsesje po zobaczeniu noża (lub innego ostrego przedmiotu) występują myśli (obrazy) przedstawiające skrzywdzenie tym nożem jakiejś osoby (np. tej, która się blisko niego znajduje).
Kompulsje:
Kompulsje (inaczej rytuały) to czynności, które chory wykonuje w celu zapobiegnięcia jakiemuś wydarzeniu, które miałoby się dokonać, jeśli dana czynność nie zostanie wykonana.
Przykłady:
Jedna z matek doświadczających kompulsji dotyka określoną ilość razy jakiś przedmiot w celu uchronienia swojego dziecka przed wypadkiem. Jeżeli nie wykona tej czynności, pojawią się u niej lęki, że jej dziecko może zginąć. Lęk jest tak silny, że wykonuje ona tę określoną czynność.
Pewien mężczyzna codziennie myje się (szoruje dokładnie całe ciało, dodatkowo dezynfekując jamę nosową, ustną, oczy, uszy i inne części ciała) po powrocie z określonych miejsc, które są "brudne" (może to być szkoła, praca, itp...)
Osoby doświadczające obsesji i kompulsji zdają sobie sprawę z irracjonalności swoich myśli i zachowań (co różni obsesje i kompulsje od urojeń), jednak z powodu lęku są one zmuszone do wykonywania określonych czynności.
Teorie psychologiczne:
Psychoanaliza:
W koncepcji psychoanalitycznej zaburzenie to łączone jest z fiksacją edypalną lub masochistyczną. Powtarzanie pewnych czynności jest początkowo obroną psychiki przed lękiem, następnie przeradza się w czynność przymusową. Jednakże współcześnie wskazuje się na niewielką skuteczność metod psychoanalitycznych w terapii nerwicy natręctw.
Behawioryzm:
Teoria uczenia się zakłada, że obsesje i kompulsje są próbą obniżenia poziomu lęku, a sposób neutralizacji lęku, jako skuteczny, ulega utrwaleniu. Zwrócono uwagę na specyficzne cechy wczesnodziecięcego przywiązania dzieci (typ lękowo-unikający), które jako dorośli cierpią na ZOK. Określone zachowania, polegające na dużej kontroli i emocje rodziców ujawniane podczas procesu wychowywania powodują, że dziecko dąży do wyzbycia się własnych emocji, fantazji i impulsów, a polega przede wszystkim na intelekcie i kontroli.
Psychologia poznawcza:
Zgodnie z charakterystyką schematów poznawczych, osoby z ZOK cechuje dążenie do bycia kompetentną, osiągającą sukces, by unikać dezaprobaty własnej i otoczenia oraz podnosić zaniżone poczucie własnej wartości. Nieuniknione błędy i niepowodzenia w osiąganiu ideałów prowadzą do samokarania i potępienia. Objawy rytuał-obsesja dają złudzenie zapobiegania niekorzystnym wydarzeniom.
Teorie biologiczne:
Według badań przyczynami zaburzenia obsesyjno-kompulsyjnego mogą być nieprawidłowości w funkcjonowaniu niektórych obszarów mózgu, a przede wszystkim: płata czołowego, przedniej części zakrętu obręczy oraz jąder podkorowych.
Jest prawdopodobne, że zaburzenie bywa dziedziczone. W najbardziej skrajnych przypadkach leczy się je operacyjnie.
Leczenie:
Najskuteczniejsze są leki przeciwdepresyjne - zarówno TLPD jak i nowsze SSRI. Znacznie mniejszą skuteczność wykazują neuroleptyki i benzodiazepiny. W literaturze wskazuje się, że w przypadku nerwicy natręctw potwierdzono skuteczność psychoterapii, zwłaszcza poznawczo-behawioralnej.

---

[https://pl.wikipedia.org/wiki/Zaburzeni … ompulsyjne]